Tenis, dla kogoś kto nie miał do czynienia ze sportami rakietowymi, może wydawać się bardzo skomplikowany. Wystarczy jednak poznać podstawowe zasady i obowiązujące nazewnictwo, aby się odnaleźć.
Podstawowe informacje na temat kortu tenisowego
Standardowy kort tenisowy ma wymiary 23,77 m długości oraz 10,97 m szerokości. W przypadku singla, zawodnicy grają na szerokości 8,23 m, bez korytarzy deblowych, czyli wąskich pasków po bokach kortu. Natomiast w przypadku meczów deblowych i mikstowych, gra odbywa się na całej objętości kortu.
Rodzaje gry
- Singiel - czyli gra pojedyncza - to mecz między dwoma zawodnikami bądź dwiema zawodniczkami.
- Debel - czyli podwójna gra - to mecz pomiędzy czterema zawodnikami - na każdej połowie kortu znajduje się po dwóch zawodników. Drużyny mogą składać się z dwóch zawodników lub dwóch zawodniczek.
- Mikst - czyli mieszana gra - to mecz pomiędzy dwoma drużynami. Każda z nich składa się z jednego zawodnika oraz jednej zawodniczki.
Ile trwają przerwy podczas gry?
- 20 sekund - to czas, który ma zawodnik serwujący od momentu zakończenia punktu do wprowadzenia piłki do gry.
- 90 sekund - tyle czasu wynosi przerwa podczas zmiany stron kortu (po nieparzystym gemie).
- 120 sekund - tyle wynosi przerwa po zakończeniu każdego seta.
- Medical time-out - to przerwa na żądanie w przypadku kontuzji.
Wymiana piłek podczas meczu
Podczas każdego meczu wymienia się wielokrotnie piłki. Piłki powinny być wymienione na nowe co 9 rozegranych gemów, z wyjątkiem pierwszej wymiany, która następuje już po 7 rozegranych gemach. To dlatego, że te same piłki były użyte podczas rozgrzewki.
Punkty przyznawane podczas gry
- Punkt - to najmniejsza jednostka liczenia w tenisie. Przyjmuje on wartości 15, 30 i 40, np. 15-15, 30-15, 40-15, 30-0. Kiedy sędzia podaje wyniki zawsze wymienia najpierw punkty przyznane zawodnikowi, który serwował. Przy 40-40 jest tak zwana "równowaga" - wtedy aby wygrać, należy zdobyć jeszcze dwa punkty. Kiedy zdobywa się w tym przypadku jeden punkt przewagi wynik wygląda tak: 40-A lub A-40.
- Gem - to kolejna jednostka. Zawodnik zdobywa gema, gdy wygra co najmniej 4 punkty przy zachowanie dwóch punktów przewagi nad przeciwnikiem. Gemy określa się cyframi np. 6-1, 5-5, 7-6, 4-2.
- Set - największa jednostka. Zawodnik zdobywa set, gdy jako pierwszy wygra 6 gemów lub 7, w przypadku wyniku 5-5 bądź 6-6, z zachowaniem co najmniej dwóch gemów przewagi nad swoim przeciwnikiem, czyli np. 6-1, 6-4, 7-5, 6-3. W przypadku wyniku 6-6 w gemach, rozgrywa się tie-break. Mecz wygrywa zawodnik, który jako pierwszy zdobędzie 2 lub 3 sety (3 w turniejach Wielkiego Szlema).
Inne słowa i zwroty, które warto znać
- As serwisowy - punkt zdobyty zaraz po serwisie, kiedy rywal nie ma kontaktu z piłką.
- Out - czyli aut. Następuje, kiedy piłka spada poza kort po naszym uderzeniu.
- Błąd stóp - gdy nadepniemy na linię główną (końcową).
- Karo serwisowe - to miejsce, w którym należy umieścić piłkę wprowadzoną serwisem do gry.
- Baseline - linia główna. Wyznacza koniec kortu.
- Niewymuszony błąd - aut czy trafienie piłki w siatkę, gdy nie jesteśmy w trudnej sytuacji.
- Rotacja - ruch kołowy piłki wokół własnej osi.
- Tie-break - jest wtedy, kiedy zawodnicy mają po 6 gemów (6-6). Wygrywa ten, który pierwszy zdobędzie 7 punktów z zachowaniem 2 punktów przewagi nad rywalem, czyli należy doprowadzić do stanu 7-3, 7-5, 7-0 itd. W przypadku 6-6, tiebreak wygrywa ten zawodnik, który uzyska 2 punkty przewagi np. 8-6, 10-8, 11-9.
- Wymiana - uderzanie piłki przez przeciwników na korcie (wielokrotne).
Jak nazywają się uderzenia tenisowe?
- Backhand - jedno z podstawowych uderzeń. Najczęściej stosuje się je do gry z głębi kortu zewnętrzną stroną rakiety. Uderzenie to może być jedno- lub oburęczne.
- Chop - uderzenie nadające piłce rotację wsteczną. Zagrywa się je z wyższej piłki (powyżej siatki).
- Drive - uderzenie piłki pod kątem wprawiającym ją w ruch obrotowy. Stosuje się je, kiedy piłka jest na wysokości ramienia.
- Swinging volley - uderzenie ofensywne, podobne do drive, ale różni się tym, że piłka jest atakowana z powietrza, zanim odbije się od kortu.
- Drop-shot - uderzenie to ma zaskoczyć przeciwnika. Polega na podcięciu piłki w taki sposób, aby spadła jak najbliżej siatki po drugiej stronie.
- Forehand - uderzenie, które zwykle stosuje się wewnętrzną stroną rakiety do gry z głębi kortu.
- Cross - uderzenie po przekątnej na całej długości kortu.
- Lob - zagranie polegające na uderzeniu piłki wysokim łukiem w ostatnie metry kortu.
- Passing shot - zagranie z głębi kortu, które ma ominąć przeciwnika, który znajduje się pod siatką lub do niej podąża.
- Run-around forehand - odwrotny forhend, polega na uderzeniu, kiedy przeciwnik posyła piłkę bekhendową.
- Half volley - zwykle jest to uderzenie w pobliżu siatki.
- Return - pierwsze uderzenie po serwisie przeciwnika czyli odegranie serwisu.
- Serve - uderzenie wykonywane zza końcowej linii polegające na wprowadzeniu piłki.
- Slice - tzw. uderzenie podcięte, nadaje piłce rotację wsteczną bądź wsteczno-boczną.
- Smash - podobne do serwisu, polega na odbijaniu piłki znajdującej się ponad naszą głową.
- Stop volley - uderzenie, które blokuje główkę rakiety, co ma zamortyzować uderzenie z woleja. Po nim piłka opada tuż za siatką.
- Topspin - uderzenie polegające na nadaniu piłce silnej rotacji awansującej, które dodatkowo nakrywa się ruchem nadgarstka.
- Winner - uderzenie końcowe. Bezpośrednio po nim zdobywa się punkt w taki sposób, że rywal nie dotyka przy tym piłki.
Znajomość wszystkich zasad i terminów jest ważna, szczególnie jeśli chcemy grać w tenisa na poziomie klubowym nie wypada nie wiedzieć. Terminologię łatwo utrwalić oglądając mecze turniejowe, coraz częściej transmitowane w otwartej telewizji. Kiedy już będziemy grać świadomie i znać się na uderzeniach, a gra będzie sprawiać nam przyjemność - wtedy możemy pokusić się o zakup bardziej profesjonalnego sprzętu w takim miejscu jak sklep tenisowy. Osoby, które chcą trenować na poważnie, czerpać radość z gry powinny posiadać odpowiednią rakietę oraz buty do tenisa, a w czasie treningu grać właściwie dobranymi piłkami.